توضیحات

اسید نیتریک چیست؟

اسید نیتریک (Nitric acid)  که به نام های تیزاب یا جوهر شوره نیز شناخته می شود یک اسید معدنی بسیار قوی با فرمول شیمیایی HNO_۳ است.اسید نیتریک در آب محلول است و همچنین یک ماده اکسید کننده قوی است که بسیار خورنده و سمی باشد. این ماده با فلزات ، اکسیدها و هیدروکسیدها واکنش نشان می دهد و نمک های نیترات را تشکیل می دهد.

این اسید دود کننده و بسیار خورنده با نقطه انجماد ۴۲-  درجه سانتی گراد و نقطه جوش ۸۳ درجه سانتی‌گراد است و یک معرف آزمایشگاهی رایج و مهم صنعتی است.

کاربرد اسید نیتریک:

• مانند آمونیاک ، یکی از اصلی ترین کاربردهای این اسید در تهیه کودها است. این ماده همچنین یک اکسید کننده خوب است و برای ساخت سایر ترکیبات معدنی مورد استفاده قرار می گیرد. با این حال ، این ترکیب شیمیایی کاربردهای دیگری نیز دارد.
• اسید نیتریک بلوک ساختمان برای تولید بسیاری از ترکیبات شیمیایی دیگر است. این ماده در ساخت انواع مختلفی از پلیمرها مانند پلی آمیدها و پلی اورتان استفاده می شود. این ماده به عنوان محرک در صنعت هوافضا مورد استفاده قرار می گیرد و همچنین در ساخت ترکیبات مبتنی بر نیتروژن مانند نایلون و همچنین بیشتر مواد منفجره مانند تری نیتروتولوئن (T.N.T.) ، نیتروگلیسیرین کاربرد دارد.
• مصارف دیگر این ترکیب شامل تولید نمک نیترات ، رنگ ، محصولات تار زغال سنگ و مواد مخدر است. این اسید همچنین بیشتر برای تصفیه فلزات گرانبها مانند پلاتین ، طلا و نقره مورد استفاده قرار می گیرد.
• اسید نیتریک یک عنصر کلیدی  و محصول جانبی آمونیاک است که برای صنعت کشاورزی بسیار ارزشمند است و از آن برای تولید انواع مختلف کودهای ازت مانند نیترات کلسیم ، نیترات آمونیوم ، و غیره استفاده می شود.

MSDS :

• هنگام استفاده از غلظت های بالای این اسید یا گرم کردن با آن تا بالاتر از دمای اتاق  باید در زیر هود انجام شود.
• دستکش (لاستیک بوتیل یا نئوپرین) ، عینک محافظ در برابر مواد شیمیایی ، سپر صورت و پیش بند باید هنگام کارکردن با غلظت های بالا یا مقادیر زیاد (بیشتر از ۴ لیتر) اسید نیتریک استفاده شود.
• بخارات و محلول های اسید نیتریک می تواند چشم و پوست را به شدت بسوزاند. بخارات این اسید سیستم تنفسی را تحریک می کند و هنگام استنشاق غلظت بالای بخار آن باید با اورژانس تماس گرفت زیرا می تواند منجر به ورم ریه و مرگ فرد شود.
• به عنوان یک ماده اکسید کننده قوی، این اسید می تواند با ترکیباتی مانند سیانورها ، کاربیدها یا پودرهای فلزی به طور انفجاری واکنش دهد. و با بسیاری از ترکیبات ارگانیک مانند ترپتین واکنش شدید و اشتعال زا نشان دهد. بنابراین در هنگام ذخیره سازی آنرا از بازهای و مواد آلی دور نگه دارید.